Προσκύνημα της Αληθινής εν Θεώ Ζωής στη Μόσχα – 1 – 10 Σεπτεμβρίου 2017

ΠΩΣ ΝΑ ΓΕΦΥΡΩΣΟΥΜΕ ΤΙΣ ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΜΑΣ ΚΑΙ ΝΑ ΦΕΡΟΥΜΕ ΕΙΡΗΝΗ ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ;

Δρ. Alon Goshen–Gottstein
Διευθυντής
Διαθρησκειακού Ινστιτούτου Elijah

Λέγομαι Alon Goshen Gottstein, είμαι ραβίνος, ακαδημαϊκός και συγγραφέας περισσότερων από δώδεκα βιβλίων σχετικά με διαθρησκειακές σχέσεις και συνεργατικά ερευνητικά έργα. Πριν από 20 χρόνια, ίδρυσα και εξακολουθώ να διευθύνω μια παγκόσμια οργάνωση που ονομάζεται Διαθρησκειακό Ινστιτούτο Elijah (The Elijah Interfaith Institute). Έργο μας είναι να εμβαθύνουμε στην κατανόηση, να ενθαρρύνουμε τη φιλία και να ενισχύσουμε την ενότητα μεταξύ θρησκευτικών ηγετών και κοινοτήτων σε όλο τον κόσμο. Μέσα από μελέτη, πνευματική ανταλλαγή και πλούσιο πρόγραμμα, έχουμε μεταμορφώσει τη στάση και τον τρόπο σκέψης χιλιάδων θρησκευτικών ηγετών και επαγγελματιών, αναπτύσσοντας φιλία και εμπιστοσύνη, συμπεριλαμβανομένων πολλών από τις φωνές που θα ακούσετε σήμερα. Είμαι ευγνώμων στη Βασούλα για το εν εξελίξει έργο της που είναι τόσο πολύ συμβατό με το δικό μας. Και συγκινήθηκα πολύ που αποφάσισε να παρουσιάσει το βίντεο φιλίας, που έκαναν οι θρησκευτικοί ηγέτες, στην έναρξη αυτής της συγκέντρωσης και που συνέστησε σε όλους εσάς να το δείτε και να το μοιραστείτε περαιτέρω. Είναι ένα σημάδι κοινού οράματος σε βάθος, και γι’ αυτό απευθύνω ευχαριστίες στον Θεό.

Θα ήθελα να μοιραστώ το μήνυμά μου μαζί σας σαν ενός είδους σχόλια για το τι είναι ακριβώς το μήνυμά μου, και η κλίση της ζωής μου – ένα μήνυμα και μια κλίση φιλίας προς όλες τις θρησκείες.

Η δημιουργία φίλων σε όλες τις θρησκείες είναι στην πραγματικότητα μια καινοτόμος ιδέα. Όλες οι θρησκείες έχουν και προωθούν τον λεγόμενο Χρυσό Κανόνα. Αυτό ισχύει για κυριολεκτικά όλες τις θρησκείες, στην Ανατολή και στη Δύση, από το Ισλάμ μέχρι τον Κομφούκιο, από τον Ιουδαϊσμό  μέχρι τον Βουδισμό. Επιτρέψτε μου να μοιραστώ ένα πολύ γνωστό παράδειγμα από την παράδοσή μου. Από έναν γνωστό ραβίνο, Χιλέλ τον έλεγαν, περίπου τον καιρό του Ιησού, του ζητήθηκε να διδάξει όλη την Τορά σε κάποιον που στεκόταν στο ένα πόδι. Την συνόψισε ως εξής: «Μην κάνεις στους άλλους ό, τι δεν θα ήθελες να κάνουν σε σένα. Αυτή είναι όλη η Τορά, το υπόλοιπο είναι εξήγηση», είπε. Αυτός ο Χρυσός Κανόνας, είτε τον παρουσιάζουν με όρους για το τι πρέπει να κάνει κανείς ή τι να μην κάνει, υπάρχει σε όλες τις θρησκείες του κόσμου.

Αλλά στον σημερινό κόσμο πρέπει να προχωρήσουμε περισσότερο. Πρέπει να βρούμε θετικό νόημα στις σχέσεις και πρέπει να παράσχουμε το αντίδοτο στο μίσος, τη μισαλλοδοξία και τη βία. Αυτό απαιτεί μια διδασκαλία φιλίας και η ανάπτυξη αυτής ως  κοινό μήνυμα των παγκόσμιων θρησκευτικών ηγετών είναι μια σημαντική εξέλιξη, ακόμη και μια μικρή επανάσταση, όσον αφορά τις διδασκαλίες των θρησκειών. Ως επί το πλείστον, έχουν τονίσει την φιλία εντός (της θρησκείας), όχι τη φιλία προς όλους. Η επιβεβαίωση μιας ενεργού φιλίας προς τον πιστό μιας άλλης θρησκείας είναι επομένως μια σημαντική στιγμή και ένα σημείο των καιρών. Δείχνει πώς η θρησκεία και οι θρησκευτικοί ηγέτες μπορούν να διατυπώσουν ένα νέο και κατάλληλο μήνυμα, όταν πολλοί θεωρούν ότι όχι μόνο δεν έχουν τίποτα ουσιαστικό να πούνε (οι θρησκευτικοί ηγέτες), αλλά ότι οι ίδιοι είναι η πηγή του προβλήματος.

Βέβαια, δεν μπορούμε να αρνηθούμε ότι στα βιβλία πολλών θρησκειών μπορείτε να βρείτε κείμενα που δεν είναι πολύ ανοιχτά, ακόμη και εχθρικά, προς τα άτομα άλλων θρησκειών. Όταν οι σημαντικότεροι ηγέτες του κόσμου κάνουν έκκληση για  φιλία, στην πραγματικότητα επιβεβαιώνουν έναν συγκεκριμένο τρόπο εφαρμογής μιας θρησκείας και απορρίπτουν έναν άλλο. Προτιμούν ορισμένα κείμενα σε σχέση με άλλα και είτε αντλούν από ιστορικά προηγούμενα ή τα δημιουργούν, πάνω από και εναντίον άλλων μοντέλων που έχουν προκύψει. Σ’ αυτό ασκούν πλήρως τον ηγετικό τους ρόλο.

Αυτό θα σας επιτρέψει να εκτιμήσετε γιατί, ως μελετητής, και ως επικεφαλής ηγετών και ως κάποιος που εργάζεται μέσα σε όλες τις θρησκευτικές παραδόσεις για να τις βοηθήσει να προχωρήσουν σε περισσότερη ενότητα και αρμονία, αυτό είναι για μένα μια μεγάλη προσωπική στιγμή. Οτιδήποτε άλλο κι αν είναι αυτή η στιγμή, είναι και μια στιγμή μεγάλης και αυθεντικής πνευματικής διδασκαλίας. Και στον σημερινό κόσμο, όπως έχω ανακαλύψει εδώ και δεκαετίες συνεργασίας με θρησκευτικούς ηγέτες, η αυθεντική πνευματική διδασκαλία μπορεί και πρέπει να παραδοθεί από κοινού από διδασκάλους διαφορετικών θρησκειών.

Η πραγματικότητα είναι ότι οι θρησκείες μπορούν να καλλιεργήσουν τη φιλία και την κατανόηση. Πρόκειται για μια πραγματικότητα που ήδη έχει βιώσει μια ομάδα κορυφαίων παγκόσμιων θρησκευτικών ηγετών καθώς και πάρα πολλοί άλλοι. Ωστόσο, είναι επίσης μια πραγματικότητα ότι είναι σχεδόν μυστική και αγνοείται από τον απλό άνθρωπο.

Γιατί είναι μυστική και γιατί ο κόσμος στους δρόμους δεν ξέρει ότι οι άνθρωποι μπορούν να είναι φίλοι σε όλες τις θρησκείες; Μπορώ να προτείνω 3 λόγους γι’ αυτό, και όχι, δεν θα κατηγορήσω τα μέσα μαζικής ενημέρωσης. :

  1. Οι θρησκείες έχουν προορισμό να ανυψώσουν την ανθρωπότητα σε πνευματικά ύψη. Η αγάπη του άλλου και η βαθύτερη ενότητα της ανθρωπότητας είναι θεμελιώδεις διδασκαλίες σε όλες τις θρησκείες. Αλλά οι θρησκείες, δυστυχώς, εξυπηρετούν συχνά ομαδικά συμφέροντα και επιβάλλουν συγκεκριμένες ταυτότητες, σε βάρος της υψηλότερης έκκλησης της θρησκείας. Έτσι, οι θρησκείες κατά κάποιον τρόπο δυσλειτουργούν σε ορισμένα πλαίσια.
  2. (τοπικό) Οι θρησκευτικοί ηγέτες δεν λαμβάνουν την καλύτερη εκπαίδευση, επειδή συχνά εκπαιδεύονται μόνο στην ιδιαιτερότητα της παράδοσής τους και της διατήρησής της, συχνά δεν καταλαβαίνουν τις ανώτερες διδασκαλίες των ίδιων τους των θρησκειών.
  3. Η θρησκεία είναι πολύ συχνά αλληλένδετη με την πολιτική, και αυτό προκαλεί απώλεια πνευματικού οράματος. Κι αυτό οδηγεί μερικές φορές σε βία, θρησκευτικό ανταγωνισμό, μίσος και απόρριψη του άλλου.

Αλλά αυτό δεν ισχύει πάντα. Οι θρησκευτικοί ηγέτες έχουν θεμελιώδη σημασία για όλες τις παραδόσεις και έχουν καταφέρει να ξεπεράσουν τους περιορισμούς που συνδέονται συχνά με τη θρησκεία. Και σήμερα, οι πιο εξέχοντες ηγέτες των μεγάλων θρησκειών του κόσμου προσφέρουν στον κόσμο ένα κοινό όραμα φιλίας γενικότερα.

Και γι’ αυτόν το λόγο, η έκκληση αυτή είναι τόσο σημαντική. Μας υπενθυμίζει τις υψηλότερες διδασκαλίες των θρησκειών μας. Επιτρέψτε μου να αναφερθώ στη δική μου παράδοση. Ο εβραϊκός λαός έχει υποστεί τέτοιες διώξεις εδώ και χιλιάδες χρόνια, που μέσα στον Ιουδαϊσμό επικρατεί ένα είδος πνευματικής ξενοφοβίας.

Ωστόσο, υπενθυμίζοντας τις υψηλότερες διδασκαλίες του Ιουδαϊσμού για θεϊκή ενότητα, αγάπη και συμπόνια για όλους, επιτρέπει στους διδασκάλους και στις αρχές εντός του Ιουδαϊσμού να θυμούνται κάτι που είναι υψηλότερο από την ιστορική περίσταση, τον πόνο που προκλήθηκε και τη φυσική παρόρμηση να ‘γαντζωθούν’ από την επώδυνη μνήμη. Έτσι, όταν μια μορφή όπως ο Ρ. Νάχμαν του Μπρέσλαβ μιλάει για συμπόνια ως την παγκόσμια αξία για όλους, ή όταν ο Ραβ Κουκ μιλάει για την έννοια της παγκόσμιας φιλίας, μας υπενθυμίζουν το είδος του Ιουδαϊσμού που θέλουμε να ζήσουμε σήμερα, κι αυτό που  εγώ, και πολλοί άλλοι, θεωρούμε ότι είναι ο πνευματικά αληθινός και αυθεντικός Ιουδαϊσμός.

Το ίδιο ισχύει για τον Χριστιανισμό. «Μιλώντας ως χριστιανός – ένα προνόμιο που έχω ως διαθρησκειακός  ‘επιχειρηματίας’», λέει ο επίσκοπος Stephen Sykes της Εκκλησίας της Αγγλίας, «θέλω να σημειώσω ότι υπήρξαν δύο φωνές μέσα στη χριστιανική παράδοση. Η μία εχθρική, η άλλη φιλόξενη απέναντι στον άλλο.» Το ζήτημα της φιλοξενίας είναι ένα καυτό ζήτημα σήμερα και ένα θεμέλιο για την επέκταση της φιλίας σε άλλους. Όταν συνειδητοποιήσουμε ότι η εχθρική φωνή προέκυψε από μια κοινότητα που αγωνιζόταν για την επιβίωσή της και για την ταυτότητά της, όπως διατείνεται ο επίσκοπος Sykes, τότε είμαστε ελεύθεροι να ανακτήσουμε το κεντρικό μήνυμα της παράδοσης – αυτό της φιλίας και της φιλοξενίας.

Είμαι ευγνώμων που οι σημαντικότεροι θρησκευτικοί ηγέτες του κόσμου ήταν πρόθυμοι να κάνουν αυτή την έκκληση και το όνειρό μου είναι ότι αυτή η έκκληση θα παρακινήσει τον άνδρα και τη γυναίκα στο δρόμο να ξανασκεφτούν τη στάση που κρατούν και να ανοιχτούν στη φιλία μεταξύ των θρησκειών και στην πληροφόρηση των άλλων θρησκειών, έτσι ώστε η φιλία και οι σχέσεις να είναι πραγματικές, σταθερές και μακρόχρονες.

Το κάλεσμα είναι εντυπωσιακό. Θα πρέπει όμως να βοηθήσουμε τους ανθρώπους να κάνουν πρακτικά βήματα για την εφαρμογή του καλέσματος. Αυτός είναι ο λόγος που έχουμε σχεδιάσει εργαλειοθήκες, μία για τον απλό άνθρωπο, όπου μπορεί να βρει συστάσεις για να εφαρμόσει τη φιλία σε όλες τις θρησκείες στην καθημερινή ζωή. Η άλλη είναι για τους θρησκευτικούς ηγέτες και επιδιώκει να τους εξοπλίσει με τις αρχές και τη μέθοδο μέσω των οποίων μπορούν να φέρουν θετικές αλλαγές και θετικές σχέσεις μέσα στις κοινότητές τους. Ως εκ τούτου, θα ήθελα να χρησιμοποιήσω αυτή τη στιγμή για να απευθύνω πρόσκληση στον άνθρωπο στο δρόμο, αλλά ιδιαίτερα στους χιλιάδες τοπικούς ηγέτες σε όλο τον κόσμο, να κατεβάσουν (από το διαδίκτυο) τις εργαλειοθήκες που δημιουργήσαμε προκειμένου να εφαρμόσουν και να προωθήσουν ένα κοινοτικό πρόγραμμα καλλιέργειας φιλίας προς όλες τις θρησκείες.

Η παγκόσμια εργαλειοθήκη κάνει συγκεκριμένες συστάσεις, όπως κάνουν και οι θρησκευτικοί ηγέτες με το κάλεσμά μας, για το πώς να κάνετε φίλους – να μοιραστείτε ένα γεύμα, να συζητήσετε, να κάνετε έναν περίπατο.

Η εργαλειοθήκη για τους θρησκευτικούς ηγέτες βοηθάει στην καλλιέργεια μιας ατμόσφαιρας σεβασμού ανταλλαγής και μάθησης, προσφέροντας τρόπους μελέτης και κείμενα που μπορούν να μελετηθούν, ώστε να καλλιεργηθεί η φιλία και να ενισχυθεί η αμοιβαία κατανόηση.

Έτσι, το μήνυμά μου και το αίτημά μου σε όλους σας είναι απλό. Μην σταματάτε στο να βλέπετε βίντεο ή να χειροκροτείτε. Συνεχίστε πιο πέρα. Υπάρχει έμπνευση από τους κορυφαίους ηγέτες του κόσμου στο αποκλειστικό κανάλι μας στο YouTube. Υπάρχουν προτάσεις και συμβουλές για τη δημιουργία φίλων. Μην χειροκροτείτε από το θεωρείο. Συμμετέχετε στο κίνημα, κάντε το δικό σας και μοιραστείτε τους καρπούς μαζί με άλλους.

Ευχαριστώ.